Bài thuốc từ vỏ sầu riêng có thể được sử dụng trong các bài thuốc trị đầy bụng, khó tiêu, cảm sốt, viêm gan vàng da và tiêu chảy.
Những bài thuốc từ vỏ sầu riêng biến thành những món ngon
Thạc sĩ, bác sĩ Lê Ngô Minh Như, từ Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM – Cơ sở 3, cho biết vỏ sầu riêng chiếm khoảng 50% trọng lượng của trái, được coi là phụ phẩm trong nông nghiệp, không có giá trị kinh tế cao. Tuy nhiên, ít người biết rằng vỏ quả sầu riêng có thể được chế biến thành món ăn và cũng được coi là một loại thuốc nam với nhiều tác dụng.
Theo y học cổ truyền, vỏ sầu riêng có hương vị hơi đắng, chát, tính ấm, và có tác dụng tiêu thực, ích khí, làm ấm phổi, kiềm hãi mồ hôi và kích thích tiêu hóa. Vỏ sầu riêng phối hợp với một số loại dược liệu khác cũng có thể chữa đầy bụng, khó tiêu, hỗ trợ trong việc điều trị cảm sốt, viêm gan vàng da và tiêu chảy.
Các nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng vỏ sầu riêng chứa nhiều chất hóa học khác nhau, chủ yếu là axit phenolic, phenolic glycoside, flavonoid, coumarin, tritepen, glycoside đơn giản, cellulose, chất béo và pectin…
Trong số đó, các hợp chất flavonoid, phenolic và glycoside có khả năng chống oxy hóa. Chiết xuất coumarin propacin có tác dụng chống viêm và giảm đau. Chiết xuất flavonoid từ vỏ sầu riêng có thể ức chế một số loại vi khuẩn như tụ cầu vàng (staphylococcus aureus) và trực khuẩn mủ xanh (pseudomonas aeruginosa). Polysacarit trong vỏ sầu riêng có tác dụng điều hòa quá trình chuyển hóa lipid. Trong khi đó, hoạt chất flavonoid giúp ức chế sự hấp thu đường, tăng tốc độ lọc của thận và thúc đẩy quá trình bài tiết glucose.
Theo bác sĩ Như, vỏ sầu riêng cũng có thể được sử dụng để ngăn chặn quá trình đông máu. Dịch chiết từ vỏ sầu riêng ức chế các thụ thể niêm mạc phế quản do chất kích thích hóa học gây ra, từ đó giảm triệu chứng ho.
Khả năng loại bỏ gốc tự do và giảm căng thẳng oxy hóa của một số hợp chất có trong vỏ quả cũng giúp bảo vệ gan. Polysacarit trong vỏ sầu riêng có tác dụng làm dịu ruột và tăng tốc độ di chuyển của ruột, điều tiết hệ vi khuẩn đường ruột một cách hiệu quả.
Y học cổ truyền đã ghi nhận một số bài thuốc được làm từ vỏ sầu riêng. Ví dụ, để chữa đầy bụng, khó tiêu, người ta sử dụng 20% vỏ quả sầu riêng khô sắc kết hợp với 500 ml nước, và uống trong ngày. Một bài thuốc khác dùng để điều trị cảm sốt bao gồm 30-40 g vỏ quả, lá, và rễ sắc cùng với 500-1.000 ml nước, và uống trong ngày.
Việc sử dụng 12 g vỏ sầu riêng, 12 g chi tử, 8 g rễ cỏ tranh, và 12 g cam thảo sắc kết hợp với 300 ml nước (sau đó để còn 200 ml), và chia thành 2-3 lần uống trong ngày, có thể hỗ trợ trong việc điều trị chứng viêm gan vàng da.
Để trị tiêu chảy, người ta sử dụng 20 g vỏ sầu riêng, 40 g vỏ măng cụt, sắc kết hợp với 400 ml nước (sau đó để còn 200 ml), và chia thành hai lần uống trong ngày.
Hiện nay, có nhiều nghiên cứu về lợi ích của vỏ sầu riêng, nhưng chỉ có thông tin về hoạt tính dược lý có hiệu quả, chưa có sự phân tích sâu về cơ chế tác dụng. Vì vậy, bác sĩ Như khuyến nghị khi sử dụng vỏ sầu riêng, nên tham khảo nguồn tài liệu uy tín về dược liệu y học cổ truyền, và tìm ý kiến từ bác sĩ hoặc chuyên gia.
Bác sĩ Như cũng khuyến cáo rằng những người có cơ địa nhiệt, âm hư, dễ bị táo bón, hoặc người lớn tuổi không nên sử dụng vỏ sầu riêng.
Ngoài ra, lớp vỏ bên ngoài của sầu riêng rất cứng và có nhiều gai, vì vậy cần được xử lý kỹ trước khi chế biến. Ưu tiên sử dụng sầu riêng chín hoặc mua từ các cơ sở uy tín để tránh loại quả ngâm trong hóa chất và không rõ nguồn gốc.
BÁO CHÍNH THỐNG – BÁO TỔNG HỢP TIN TỨC MỚI NHẤT
